De IND is te laat met beslissen – Deel II

In een eerdere blog hebben wij uitgelegd wat kan worden bereikt met een ingebrekestelling, wanneer de IND niet op tijd op een aanvraag of bezwaarschrift beslist.

Door de opgelopen achterstanden krijgen wij helaas steeds vaker te maken met overschrijding van de wettelijke beslistermijn. Hierdoor is het vaker nodig om de IND in gebreke te stellen, of zelfs om de IND via de rechter te dwingen om een beslissing. In deze blog leg ik uit wat de mogelijkheden zijn.

[UPDATE 30/06/2024]:  Dwangsom na ingebrekestelling wordt afgeschaft voor IND

In onze vorige blog over dit onderwerp werd nog beschreven dat advocaten terughoudend zijn met ingebrekestellingen, omdat dit soms kan leiden tot overhaast genomen beslissing. De laatste tijd zijn echter de achterstanden bij de IND zodanig opgelopen, dat dit niet meer actueel is.

De problemen rond langere doorlooptijden spelen al langer. Wij deden hier al melding van in januari 2022. De doorlooptijden zijn sinds die tijd alleen maar opgelopen. In april 2023 geeft de IND op haar eigen website zelfs aan ‘tegen de grenzen van uitvoerbaarheid’ aan te lopen.

Klacht of ingebrekestelling?

Veel cijfers over de achterstanden zijn nog niet beschikbaar. Wel publiceert de IND maandelijks de cijfers ten aanzien van ingediende klachten. Hoewel het aantal klachten over de afhandelingsduur lijkt te dalen, zegt dit nog niet veel over de daadwerkelijke afhandelingsduur. Denkbaar is dat minder klachten worden ingediend, omdat dit een minder effectief middel blijkt tegen trage besluitvorming. De ingebrekestelling lijkt wat dat betreft een betere maatregel.

De voornaamste reden is dat een klacht volgens de wet binnen 6 weken moet worden afgehandeld en een ingebrekestelling binnen 2 weken. Daarnaast worden bij een klacht geen dwangsommen verbeurd na verloop van de termijn. Bij een ingebrekestelling wel. Ook betekent een gegronde klacht niet altijd dat er dan ook een beslissing op de aanvraag (of bezwaar) is genomen. Bij een ingebrekestelling ook niet, maar dan worden er wel dwangsommen verbeurd.
Tot slot kan 2 weken na de ingebrekestelling een beroep worden ingediend bij de rechtbank (lees hieronder meer over dit onderwerp). Bij een klacht kan dat niet.

Ingebrekestelling en dwangsom

Als de beslistermijn voorbij is en de IND nog geen beslissing heeft genomen, dan kan de IND in gebreke worden gesteld. Dit betekent dat de IND wordt gevraagd om binnen twee weken alsnog een beslissing te nemen. Dat kan, onder andere, met een formulier. Vanaf het moment dat de IND de ingebrekestelling heeft ontvangen, heeft het nog twee weken de tijd om een beslissing te nemen. Doet de IND dat niet, dan moet de IND een dwangsom betalen voor elke dag dat het in gebreke is.

De dwangsom bedraagt de eerste veertien dagen € 23 per dag, de daaropvolgende veertien dagen € 35 per dag en de overige dagen € 45 per dag. De dwangsom loopt uiterlijk 42 dagen en bedraagt dus maximaal € 1.442.

Beroep bij de rechter

Als de IND niet binnen 14 dagen na de ingebrekestelling heeft beslist, kan daarna eventueel een beroep worden ingediend tegen de (te) late beslissing van de IND. In zo’n beroep wordt aan de rechter gevraagd de IND te veroordelen om binnen een bepaalde termijn alsnog een beslissing te nemen.

Doet de IND dat niet, dan wordt een aparte (extra) dwangsom verbeurd van € 100 per dag. Daarnaast wordt de IND in de proceskosten veroordeeld. Dit bedrag wordt doorgaans door de rechter vastgesteld op een bedrag van € 418,50. Ook moet, in geval van een gegrond beroep, het verschuldigde griffierecht van € 184 door de IND worden vergoed.

Hoewel de IND door de opgelopen achterstanden veelal niet meteen zal zwichten voor de druk van dwangsommen, kan het indienen van een ingebrekestelling en een beroep wel helpen om alsnog (sneller) een beslissing te krijgen. De reden is dat de rechtbank de IND verzoekt om op het beroep te reageren. Dit is vaak een gelegenheid voor de IND om de zaak te bekijken, waardoor er alsnog beweging in de zaak komt.

Rechtsbijstand

Bij Delissen Martens Advocaten hebben wij regelmatig te maken met ingebrekestellingen en beroepen bij de rechtbank tegen het niet tijdig beslissen door de overheid. Wij kunnen u hierover dan ook goed adviseren of u hierin begeleiden.

Meestal wordt rechtsbijstand verleend op basis van inkoop van uren, tegen een kortingstarief.
Indien u wilt dat wij de IND in gebreke stellen en/of in beroep gaan tegen de late beslissing, dan rekenen wij een pakkettarief van € 500 inclusief BTW. Dit tarief is gebaseerd op inkoop van 2 uren aan rechtsbijstand.
In geval er meer tijd nodig is, wordt dit meestal ruim gecompenseerd door de dwangsommen en de proceskostenvergoeding die de IND verschuldigd is.

Het komt regelmatig voor dat de kosten van rechtsbijstand (veel) lager zijn dan de vergoedingen die de IND moet betalen aan dwangsommen en proceskosten.

Wilt u een dossier starten in verband met de (te) late beslissing van de IND, dan kan dat via Online Start.
U kiest dan voor de optie Begeleiding van een MVV-traject > Volgende > Interventie in een lopende MVV-aanvraag.

Start hier uw juridische begeleiding via Online Start

Heeft u hier vragen over, neem dan contact met ons op.

Terug naar overzicht