De IND is te laat met beslissen. Kan ik een ingebrekestelling sturen?

De IND in gebreke stellen: wel of niet verstandig?

Door: Jeroen Maas

LET OP: de informatie in dit artikel is verouderd als gevolg van een wetsvoorstel tot afschaffing van de dwangsom. 
Zie hierover het nieuwsbericht van 28 juni 2024:  Dwangsom na ingebrekestelling wordt afgeschaft voor IND

Zie ook ons blogartikel: De IND is te laat met beslissen – Deel II

Bij Delissen Martens komen vele vragen binnen over gezinshereniging. De informatie die wij hierover verstrekken valt soms buiten het bestek van de MVV-procedure of andere onderwerpen op deze website. In de blog ‘veelgestelde vragen uitgelicht’ maken we een uitstapje naar de meer tropische onderwerpen, die niet meteen te maken hebben met de MVV-procedure, maar wel verwant zijn aan gezinshereniging.

In dit blogartikel gaat het om de vraag hoe lang de IND over een aanvraag of bezwaarschrift mag doen en wat de mogelijkheden zijn wanneer de IND te laat is met het nemen van een beslissing.

Inhoud van dit artikel

Beslistermijnen

De wet bepaalt hoe lang de IND erover mag doen om op een aanvraag of een bezwaarschrift te beslissen. Op de website van de IND staan de beslistermijnen opgesomd bij alle verschillende procedures. Hieronder gaan wij alleen in op de beslistermijnen die relevant zijn voor gezinshereniging.

• Voor een aanvraag om een MVV geldt een beslistermijn van 90 dagen. Deze termijn mag zonder opgaaf van reden eenmalig worden verlengd met maximaal 90 dagen.
  Van deze bevoegdheid kan gebruik worden gemaakt wanneer de IND bijvoorbeeld een ‘fictief dienstverband’ vermoedt en hier onderzoek naar wil doen. Het kan ook gebeuren dat de IND de aanvraag door interne oorzaken niet binnen de eerste drie maanden in behandeling heeft kunnen nemen. Hier valt helaas weinig tegen te doen.
  
  
• Een beslistermijn van 3 maanden geldt voor aanvragen om verlening, verlenging en wijziging van een verblijfsvergunning regulier voor bepaalde tijd en om verlening van een verblijfsvergunning regulier voor onbepaalde tijd. Deze termijn kan ten hoogste voor zes maanden worden verlengd “indien naar het oordeel van Onze Minister voor de beoordeling van de aanvraag advies van of onderzoek door derden of het openbaar ministerie, nodig is”. 
  
  
• Voor een aanvraag om toetsing aan het EU-recht geldt een beslistermijn van 6 maanden.
  Een aanvraag om toetsing aan het EU-recht wordt bijvoorbeeld ingediend door de ouder van een minderjarig Nederlands kind (‘Chavez-Vilchez’).
  
  
• Wanneer een bezwaarschrift is ingediend tegen een afwijzing van een aanvraag om een MVV, reguliere verblijfsvergunning of EU-verblijfsdocument, bedraagt de beslistermijn 19 weken.
  Deze termijn begint pas te lopen op de dag nadat de termijn voor het indienen van een bezwaarschrift is verstreken.
  De termijn van 19 weken mag met ten hoogste 6 weken worden verdaagd . Daarnaast kan de beslissing worden verdaagd voor ten hoogste dertien weken “indien naar het oordeel van Onze Minister voor de beoordeling van het bezwaarschrift advies van of onderzoek door derden of het openbaar ministerie nodig is”.
  In het uiterste geval kan het 19 + 6 + 13 weken = 38 weken duren voordat op een bezwaarschrift moet zijn beslist. Gelukkig komt dit laatste niet vaak voor. Wel is het vrij gangbaar dat de IND pas rond 19 weken toekomt aan het nemen van een beslissing op een bezwaarschrift.

‘Onvolledige aanvraag’ en herstel verzuim

Als de aanvraag niet voldoet aan de vereisten om deze in behandeling te kunnen nemen, dan constateert de IND dat de aanvrager in verzuim is en geeft de aanvrager twee weken om dat verzuim te herstellen. Dit wordt ook wel een ‘herstel verzuim’ genoemd. Denk bijvoorbeeld aan een formulier dat niet is ondertekend of de leges die nog niet zijn betaald.

Een herstel verzuim kan ook worden geboden wanneer de IND in een bezwaarschrift aanvullende gegevens of documenten nodig heeft om het bezwaar te kunnen beoordelen.

De IND schort in dit geval de beslistermijn op met ingang van de dag waarop de IND de aanvrager in de gelegenheid heeft gesteld het verzuim te herstellen tot de dag waarop de aanvraag is aangevuld of de daarvoor gestelde termijn ongebruikt is verstreken. Met andere woorden: in geval van herstel verzuim schuift de beslistermijn op tot het verzuim is hersteld.

Wanneer de geboden termijn voor het herstel verzuim niet voldoende is kan de IND deze verlengen. Volgens het beleid van de IND moet dan wel sprake zijn van bijzondere omstandigheden. Het is dan ook aan te raden om hierover in overleg te treden met de beslismedewerker die het dossier behandelt.

De IND geeft geen herstel verzuim als van tevoren wordt vastgesteld dat niet is voldaan aan één of meer voorwaarden van het beoogde verblijfsdoel. Heeft de referent onvoldoende inkomsten, dan zal niet worden verzocht om een ontbrekende werkgeversverklaring op te sturen.

Ingebrekestelling

Wanneer de beslistermijn is verstreken, kan de IND in gebreke worden gesteld. 
Met een ingebrekestelling kunt u de IND een laatste kans geven om binnen 2 weken alsnog een beslissing te nemen.
Gebeurt dat niet, dan is de IND een dwangsom verschuldigd voor iedere dag dat de IND in gebreke blijft met het nemen van een beslissing.

Een dwangsom is alleen verschuldigd wanneer:

1. De beslistermijn voorbij is; en
2. De IND een ingebrekestelling heeft ontvangen; en
3. De IND daarna niet binnen 2 weken alsnog heeft beslist.

Het bedrag aan dwangsommen is afhankelijk van hoe lang de IND in gebreke blijft met het nemen van een beslissing.
Hier zit wel een maximum aan vast: het bedrag kan nooit hoger oplopen dan € 1.442.

Het indienen van een ingebrekestelling kan met een brief of een formulier van de IND.
Let daarbij wel op dat de beslistermijn inderdaad verstreken is. Is er een herstelverzuim geboden, dan is daarmee de beslistermijn opgeschoven naar een latere datum.

Hoewel in asielzaken veel geld aan dwangsommen wordt verbeurd, komt dat in reguliere procedures nauwelijks voor. De IND laat het hier niet snel op aankomen.
Veelal zal de IND binnen 2 weken na ontvangst van een ingebrekestelling:

1. Aangeven dat de beslistermijn nog niet is verstreken en/of
2. De beslistermijn verlengen of de beslissing verdagen (waar dat mogelijk is), en/of
3. Een herstelverzuim bieden of
4. Een beslissing nemen.

Met een ingebrekestelling wordt meestal gedoeld op het laatste: een beslissing.

De ingebrekestelling lijkt een goed middel om het gewenste doel te bereiken, maar dat is helaas niet altijd het geval. Zoals aangegeven, kan een ingebrekestelling ook leiden tot verlenging van de beslistermijn of verdaging van de beslissing. Ook kan de tijdsdruk die een ingebrekestelling veroorzaakt ertoe leiden dat de aanvraag of het bezwaar minder zorgvuldig wordt beoordeeld en de IND een negatieve beslissing neemt.

Wij zijn met enige regelmaat benaderd door mensen die na een ingebrekestelling zijn ‘bestraft’ met een afwijzing van hun aanvraag. De reden van de afwijzing is lang niet altijd terecht, alleen kan hier pas in een bezwaarprocedure over worden geklaagd. Uiteindelijk duurt het hierdoor maanden langer om alsnog een positieve beslissing te krijgen.

Bij Delissen Martens Advocaten zijn wij daarom terughoudend met het indienen van ingebrekestellingen.
Wij adviseren om in eerste instantie overleg te treden met de verantwoordelijke beslismedewerker en afspraken te maken over de besluitvorming en eventueel benodigde gegevens.
Het kan dan wel gebeuren dat de IND niet op tijd beslist, maar er zal minder gehaast een beslissing worden genomen, met een grotere kans op een positief resultaat!

Rechtsbijstand

Delissen Martens Advocaten kan ook rechtsbijstand verlenen wanneer de IND te laat is met beslissen, of wanneer een herstel verzuim wordt geboden in verband met ontbrekende documenten. Wij noemen dit een ‘interventie’ in een lopende aanvraag.
Zo’n interventie kost doorgaans 2 uur aan werkzaamheden.
Zie onze tarievenlijst voor de bijbehorende kosten.

Ook kunnen wij volledige procedures begeleiden, zoals:

1. Een MVV-aanvraag
2. Een aanvraag om verblijf bij een Nederlands minderjarig kind (‘Chavez-Vilchez’) en
3. Bezwaar tegen een negatieve beslissing van de IND

Terug naar overzicht