Rechtbank Den Haag (zp Amsterdam) 24 december 2020, AWB 20/4610 en 20-4611

Eiser beoogt verblijf bij de kinderen van zijn vriendin [naam] (de moeder), zijn minderjarige stiefdochter [naam] en stiefzoon [naam] (referenten/de kinderen). Referenten zijn beiden geboren op [geboortedatum] en hebben de Nederlandse nationaliteit. Eiser heeft een aanvraag ingediend op grond van het arrest Chavez-Vilchez1.

De volgende feiten en omstandigheden zijn niet tussen partijen in geschil. Referenten hebben een moeilijke jeugd gehad. Zij zijn geboren in Nederland en destijds waren hun moeder en biologische vader nog bij elkaar. In 2014 zijn zij samen met hun moeder naar Macedonië gebracht door hun biologische vader. Op enig moment heeft hij de kinderen ontvoerd en mee teruggenomen naar Nederland. Hun moeder werd door de vader in Macedonië achtergelaten. De kinderen hebben enkele jaren zonder hun moeder in Nederland bij hun vader gewoond, totdat de moeder begin 2017 terug naar Nederland is gekomen. De kinderen waren er op dat moment slecht aan toe. Zij zijn door hun vader stelselmatig mishandeld en verwaarloosd. De moeder heeft daarop aangifte gedaan, waarna zij en de kinderen intensief zijn begeleidt door verschillende hulpverleningsinstanties. De hulpverlening is tot op heden in beeld. Referenten zijn ernstig getraumatiseerd door het handelen van hun biologische vader, zo blijkt uit de verklaringen van de hulpverleningsinstanties. Zij hebben professionele behandeling en begeleiding nodig. De kinderen hebben geen contact meer met hun biologische vader. Daarnaast heeft [naam] een taal- en ontwikkelingsachterstand en is bij de moeder een LVB2-diagnose gesteld.

Bij beschikking van de rechtbank Amsterdam van 5 september 20183 is het gezag van de biologische vader van referenten beëindigd en is hem het recht op omgang met referenten ontzegd. De moeder heeft het eenhoofdig ouderlijk gezag over referenten. Sinds de zomer van 2018 heeft zij een relatie met eiser. Sinds 30 april 2020 staat eiser ingeschreven op het adres waar hij samenwoont met moeder en referenten in de Basisregistratie Personen (de BRP).

Verweerder heeft de aanvraag van eiser in het primaire besluit afgewezen. Eiser heeft weliswaar aangetoond zorg- en opvoedingstaken te verrichten ten aanzien van referenten. Dit betekent echter niet dat zij daarmee zo afhankelijk zijn van eiser dat zij het grondgebied van de Europese Unie dienen te verlaten als aan eiser een verblijfsrecht wordt geweigerd. Eiser is namelijk niet de biologische en juridische ouder van referenten. Daarnaast is gebleken dat eiser pas in 2018 is geïntroduceerd in de levens van referenten, die toen al zes jaar oud waren. Het zwaartepunt in de zorg- en opvoedingstaken ligt nog steeds bij hun moeder. Referenten hoeven eiser dan ook niet te volgen naar zijn land van herkomst, mocht hij daarheen moeten vertrekken.

In het bestreden besluit is de afwijzing door verweerder gehandhaafd. Verweerder heeft daaraan ten grondslag gelegd dat ook in bezwaar niet is gebleken dat referenten gedwongen worden het grondgebied van de Europese Unie te verlaten, indien aan eiser verblijfsrecht in Nederland wordt geweigerd. Uit de overgelegde stukken volgt zeker dat sprake is van een positieve relatie tussen eiser en referenten, maar niet dat zij volledig afhankelijk zijn van eiser, aldus verweerder. Dat eiser zich niet zou kunnen inschrijven in de BRP, wordt niet gevolgd door verweerder. Eisers stelling dat onvoldoende rekening is gehouden met de belangen van de kinderen, volgt verweerder evenmin. Volgens verweerder is het inderdaad wenselijk en bevorderlijk voor de ontwikkeling van een kind dat de ouders aanwezig zijn. Dit leidt volgens verweerder echter niet tot de conclusie dat daarom een verblijfsdocument aan eiser dient te worden verleend.

Uit paragraaf B10/2.2 van de Vreemdelingencirculaire 2000 (Vc 2000), voor zover hier van belang, volgt dat een vreemdeling rechtmatig verblijf op grond van artikel 8, onder e, van de Vreemdelingenwet 2000 (Vw) heeft als aan alle voorwaarden wordt voldaan: de vreemdeling heeft een minderjarig kind dat in het bezit is van de Nederlandse nationaliteit. De vreemdeling verricht al dan niet gezamenlijk met de andere ouder daadwerkelijke zorgtaken ten behoeve van het minderjarige kind. Tussen de vreemdeling en het kind bestaat een zodanige afhankelijkheidsverhouding dat het kind gedwongen zou zijn het grondgebied van de Unie te verlaten als aan de vreemdeling een verblijfsrecht wordt geweigerd.

Volgens het HvJ-EU in het arrest Chavez-Vilchez is het de afhankelijkheidsverhouding tussen de jonge burger van de Europese Unie en de onderdaan van het derde land aan wie een verblijfsrecht wordt geweigerd, die het nuttig effect van het burgerschap van de Europese Unie in het geding kan brengen, indien die afhankelijkheid ertoe zal leiden dat de burger van de Europese Unie als gevolg van die weigering gedwongen zal zijn niet enkel het grondgebied van de lidstaat waarvan hij de onderdaan is, maar eveneens het grondgebied van de Europese Unie als geheel te verlaten. Voor de beoordeling van het risico hiervan, moet worden bepaald welke ouder de daadwerkelijke zorg over het kind heeft en of er een daadwerkelijke afhankelijkheidsverhouding bestaat tussen het kind en de ouder die onderdaan is van een derde land.

Voor die beoordeling vormt de omstandigheid dat de andere ouder, burger van de Europese Unie, daadwerkelijk alleen de dagelijkse daadwerkelijke zorg voor het kind kan en wil dragen, een gegeven dat relevant is. Dit volstaat echter niet om te kunnen vaststellen dat er tussen de ouder die onderdaan van een derde land is en het kind niet een zodanige afhankelijkheidsverhouding bestaat dat het kind genoopt zou zijn het grondgebied van de Europese Unie te verlaten indien aan die onderdaan van een derde land een verblijfsrecht werd geweigerd. Om tot een dergelijke vaststelling te komen moeten immers, in het hogere belang van het kind, alle betrokken omstandigheden in de beschouwing worden betrokken, meer in het bijzonder de leeftijd van het kind, zijn lichamelijke en emotionele ontwikkeling, de mate van zijn affectieve relatie zowel met de ouder die burger van de Europese Unie is als met de ouder die onderdaan van een derde land is, evenals het risico dat voor het evenwicht van het kind zou ontstaan indien het van deze laatste ouder zou worden gescheiden.4

4. Tussen partijen is niet in geschil dat eiser zorgt draagt voor referenten. Het gaat enkel om de vraag of een zodanige afhankelijkheidsrelatie tussen eiser en referenten

bestaat dat indien eiser de Europese Unie moet verlaten, referenten geen andere keuze hebben dan hem te volgen.

5. De rechtbank stelt vast dat dat verweerder de lichamelijke en emotionele ontwikkeling van referenten en de mate van hun affectieve relatie met eiser onvoldoende heeft betrokken in zijn besluitvorming. Dit geldt eveneens voor het risico dat voor het evenwicht van referenten zou ontstaan, indien zij van eiser zullen worden gescheiden. Dat dit motiveringsgebrek met het verweerschrift is hersteld, zoals verweerder ter zitting heeft aangevoerd, volgt de rechtbank niet. De rechtbank overweegt daartoe als volgt.

Eiser heeft verschillende stukken overgelegd ten aanzien van referenten, hun emotionele ontwikkeling en hun relatie met eiser. Zo blijkt uit het eindverslag [naam] ( [naam] ) vanuit [naam] , gedateerd van 23 mei 2019 het volgende:

Vervolgens blijkt uit aantekeningen van 1 februari 2020 uit het Zorg-leefplan ten aanzien van [naam] van de [naam] het volgende:

De [functie] van moeder en referenten, [naam] , heeft bij brief van 18 maart 2020 het volgende verklaard:

In de schriftelijke verklaring van [functie] vanuit [naam] , gedateerd van 30 maart 2020 staat het volgende :

[naam] , [functie] vanuit de [naam] heeft op 27 maart 2020 per e-mail het volgende verklaard:

Ook heeft eiser een verklaring van [naam] overgelegd, gedateerd van 2 april 2020. Zij is [functie] vanuit [naam] en zij verklaart het volgende:

7. De rechtbank overweegt dat de inhoud van de hiervoor aangehaalde stukken, niet kenbaar is betrokken in de motivering van verweerder. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiser met het overleggen van deze stukken aangetoond dat het vertrek van eiser en de scheiding tussen hem en referenten gevolgen zal hebben voor het evenwicht van referenten. Ook heeft eiser met deze stukken onderbouwd dat de lichamelijke en emotionele ontwikkeling van referenten kwetsbaar is en de mate van zijn affectieve relatie met referenten voldoende toegelicht., Dat verweerder dit in de besluitvorming heeft betrokken, is niet terug te lezen.

8. Verweerder stelt zich op het standpunt dat het motiveringsgebrek in het verweerschrift is gerepareerd. Hierin staat immers vermeld dat de afhankelijkheidsrelatie tussen eiser en referenten niet is aangetoond, omdat de moeder van de kinderen in alle opzichten het gezag voor de kinderen heeft en dat de kinderen bij haar kunnen blijven. Niet is gebleken dat eiser de wettelijke, financiële of affectieve verantwoordelijkheid draagt voor de kinderen. Het beeld van eiser dat uit de overgelegde stukken naar voren komt, doet aan het voorgaande niet af, aldus verweerder. Verweerder verwijst in dit kader naar het arrest O.S. en L. van het HvJ-EU van 6 december 20125. Uit dit arrest blijkt volgens verweerder dat de kinderen enkel genoodzaakt zijn de EU te verlaten en eiser te volgen, indien de kinderen ten laste komen van eiser en de kinderen in hun levensonderhoud volledig van hem afhankelijk zijn.

9. De rechtbank kan verweerders stelling, dat het motiveringsgebrek uit het bestreden besluit met het verweerschrift is gerepareerd, niet volgen gelet op alle omstandigheden die met betrekking tot referenten uit de door eiser overgelegde stukken naar voren komen (zoals omschreven onder 6.1 t/m 6.6). Ook acht de rechtbank van belang dat uit het arrest Chavez-Vilchez volgt dat voor de beoordeling of sprake is van een afhankelijkheidsrelatie relevant kan zijn dat de andere ouder, burger van de EU, alleen de daadwerkelijke zorg voor het kind kan en wil dragen, in dit geval de moeder, maar dat dit op zichzelf niet kan leiden tot de conclusie dat geen afhankelijkheidsrelatie bestaat tussen referenten en de derdelander ouder. Daarbij komt dat niet blijkt dat verweerder in dit kader betrokken heeft dat de moeder van referenten een licht verstandelijke beperking heeft en naar voren heeft gebracht niet alleen voor de kinderen te kunnen en willen zorgen. De enkele stelling dat zij het wettelijk gezag heeft, de kinderen door haar met behulp van hulpverleningsinstanties verzorgd kunnen worden en dat de kinderen bij haar kunnen blijven wonen, is daarom onvoldoende voor de vaststelling van verweerder dat de door eiser gestelde afhankelijkheidsverhouding tussen hem en referenten afwezig is. Verweerder had immers alle omstandigheden in het hogere belang van referenten in zijn beoordeling moeten betrekken en heeft dat niet gedaan.

10. Anders dan verweerder, is de rechtbank van oordeel dat eiser met de overgelegde verklaringen van verschillende professionals voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat tussen hem en referenten een zodanige afhankelijkheidsverhouding bestaat dat de kinderen genoopt zouden zijn het grondgebied van de Europese Unie te verlaten indien aan eiser een verblijfsrecht wordt geweigerd.

11. Gelet op het voorgaande, concludeert de rechtbank dat het beroep gegrond is. De rechtbank vernietigt het bestreden besluit vanwege strijd met artikel 7:12 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Verweerder zal binnen zes weken een nieuw besluit moeten nemen met inachtneming van deze uitspraak.

12. De gevraagde voorziening strekt er toe de uitzetting te verbieden totdat is beslist op het beroep. In het onderhavige geval is er geen aanleiding tot het treffen van de gevraagde voorziening, gelet op het feit dat de rechtbank heden op het beroep heeft beslist.

13. Met toepassing van artikel 8:74, eerste lid, van de Awb bepaalt de rechtbank dat verweerder het betaalde griffierecht moet vergoeden.

14. Verder ziet de rechtbank aanleiding verweerder te veroordelen in de door eiseres gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht vast op € 1.575,- (1 punt voor het indienen het beroepschrift, 1 punt voor het indienen van een verzoekschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting, met een waarde per punt van € 525,- en wegingsfactor 1).